Czym jest kamień nazębny i jak się go pozbyć?

Czym jest kamień nazębny i jak powstaje?

Kamień nazębny to nic innego jak zmineralizowana płytka nazębna. Składa się z substancji zawartych w ślinie, złuszczonych komórek nabłonka, związków wapnia i fosforu, resztek pożywienia i bakterii próchnicotwórczych. Kamień na zębach odkłada się głównie na zewnętrznej i wewnętrznej stronie zębów, a także między zębami, choć może zalegać nawet pod dziąsłami. 

Jak powstaje kamień nazębny? Proces powstawania kamienia na zębach rozpoczyna się już kilka godzin po umyciu zębów. Ślina, bakterie, a także resztki spożywanych pokarmów tworzą osad nazywany płytką nazębną. Jeśli w porę się jej nie pozbędziemy (szczotkując zęby), płytka zacznie ulegać mineralizacji i twardnieć, odkładając się właśnie formie kamienia. Kamień nazębny przyjmuje postać żółtawej obwódki, która z czasem staje się coraz ciemniejsza. Może gromadzić się nie tylko nad dziąsłami, ale też pod nimi. Nieusunięty prowadzi do chorób dziąseł i przyzębia, w tym paradontozy. 

Jak rozpoznać kamień na zębach?

Kamień nazębny jest widoczny gołym okiem. Jeśli między zębami zaobserwujemy biały, żółty lub brązowy osad, którego nie da się pozbyć przy pomocy szczoteczki do zębów czy nici dentystycznej – możemy być niemal pewni, że jest to właśnie kamień. Najczęściej odkłada się w okolicach dolnych siekaczy.

Kamień nazębny – zwłaszcza w zaawansowanej formie – ma też objawy towarzyszące. Bywa przyczyną zapalenia dziąseł i krwawienia, zwłaszcza podczas szczotkowania zębów. Kamień gromadzący się pod dziąsłami bywa też przyczyną nieprzyjemnego oddechu oraz nadwrażliwości zębów na słodkie i zimne jedzenie (ze względu na stopniowe odsłanianie korzeni zębów).

Przyczyny powstawania kamienia na zębach

Główną przyczyną gromadzenia się kamienia nazębnego jest niedostateczna higiena jamy ustnej – czyli niewystarczająco częste lub niedokładne szczotkowanie zębów, a także brak czyszczenia przestrzeni międzyzębowych, na przykład przy pomoc nici dentystycznych lub irygatora. Czynnikiem sprzyjającym powstawaniu kamienia nazębnego są również palenie papierosów, picie alkoholu, a także dieta bogata w węglowodany, zwłaszcza w słodycze. Cukry odżywiają bakterie i uszkadzają szkliwo. 

Usuwanie kamienia nazębnego – na czym polega?

Kamienia się nie jesteśmy w stanie pozbyć samodzielnie w domu. Do usunięcia kamienia nazębnego konieczna będzie wizyta u dentysty, który skieruje nas do higienistki stomatologicznej na zabieg profilaktyki zębów. W warszawskim centrum stomatologicznym DeClinic taki zabieg rozpoczyna się od scalingu – najpopularniejszej i skutecznej metody usuwania kamienia nazębnego. Scaling można podzielić na dwa rodzaje – scaling naddziąsłowy oraz poddziąsłowy.  

Scaling naddziąsłowy 

Czyli usuwanie kamienia naddziąsłowego i kamienia brzeżnego dziąseł. Polega na oczyszczeniu z kamienia koron zębowych (czyli części zęba znajdujących się nad linią dziąseł). Nasza higienistka stomatologiczna przykłada końcówkę scalera do miejsca, w którym zlokalizowany jest kamień i usuwa zalegające złogi. W DeClinic najczęściej stosujemy w tym celu scalery pneumatyczne, czyli dźwiękowe. Wyróżnia je delikatność, a także cicha praca. Są świetne nawet dla osób z wrażliwymi dziąsłami. 

Scaling poddziąsłowy 

Polega na usunięciu kamienia zlokalizowanego poniżej linii dziąseł, w kieszonkach poddziąsłowych, a nawet w korzeniu zęba. Do tego rodzaju scalingu wykorzystujemy scaler ultradźwiękowy i specjalnie wygięty kiret, który pozwala nam dotrzeć do każdej szczeliny jamy ustnej. 

Zabieg usuwania kamienia nazębnego zakończony jest piaskowaniem zębów, ich polerowaniem przy pomocy specjalistycznych past, gumek i szczoteczek, a także fluoryzacją. Ma to na celu spowolnienie odkładania się płytki nazębnej. 

Profesjonalne usuwanie kamienia zębnego nie powinno boleć, choć nie należy do najprzyjemniejszych procedur. Może powodować uczucie dyskomfortu, zwłaszcza przy dużych złogach kamienia lub w przypadku pacjentów z wrażliwymi zębami i stanami zapalnymi dziąseł. W takich przypadkach możemy zastosować znieczulenie miejscowe. 

Jak ograniczyć powstawanie kamienia nazębnego? 

Powstawania kamienia nazębnego nie da się wyeliminować do zera, ale zdecydowanie można wprowadzić nawyki, które ten proces ograniczą. 

Oto kilka podstawowych zasad zapobiegania tworzeniu się kamienia na zębach:

• Starannie szczotkuj zęby dwa razy dziennie przez minimum dwie minuty. Przed wieczornym myciem zębów czyść też przestrzenie międzyzębowe. O tym, jak poprawnie myć zęby, pisaliśmy w osobnym artykule na naszym blogu.
• Jeśli masz skłonność do szybkiego powstawania kamienia nazębnego, sięgaj po pasty do zębów zawierające fluor oraz chloroheksydynę. Warto też zainwestować w szczoteczkę elektryczną lub soniczną, które czyszczą zęby nieco dokładniej niż klasyczne szczoteczki manualne. 
• Podczas codziennej pielęgnacji nie zapominaj o oczyszczaniu języka. Pomoże Ci w tym specjalna skrobaczka, która jest zbudowana tak, aby docierać nawet do tylnej części języka.
• Po zakończonym myciu zębów nie płucz jamy ustnej. Możesz też użyć płynu do płukania, który działa bakteriobójczo, spowalniając gromadzenie się na powierzchni zębów płytki bakteryjnej. 
• Zadbaj o swoją dietę i staraj się ograniczyć ilość spożywanego cukru.
• Unikaj palenia papierosów i picia alkoholu, które zwiększają ryzyko wzrostu płytki nazębnej, a co za tym idzie – tworzenia się kamienia nazębnego. 
• Co 6 miesięcy udaj się na kontrolę do stomatologa. Raz w roku warto też pójść na zabieg profilaktyki jamy ustnej, który rozpoczyna się od usunięcia kamienia nazębnego. 

Usunięcie kamienia nazębnego może wykonać wyłącznie wykwalifikowany lekarz lub higienistka stomatologiczna. Jest to jedyny sposób na skuteczne pozbycie się kamienia i opóźnienie powstawania go w przyszłości. Jeśli szukasz polecanego dentysty w Warszawie, umów się na wizytę w DeClinic – warszawskiego centrum stomatologicznego. Oferujemy naszym pacjentom profesjonalny zabieg profilaktyki zębów.