Pęknięty ząb – co teraz?

Pęknięty ząb to problem, który może dotknąć każdego z nas. Czasem pęknięcie jest tak drobne, że możemy go nawet nie zauważyć. Czasem jednak powoduje silny ból, który nasila się podczas gryzienia. W tym artykule omówimy najczęstsze przyczyny, objawy oraz różne metody leczenia pękniętego zęba.

Najczęstsze przyczyny pęknięcia zęba

Chociaż szkliwo zębów jest jedną z najtwardszych tkanek naszego organizmu – nie jest całkowicie niezniszczalne. Najczęstszą przyczyną pękniętego zęba jest nagły uraz mechaniczny. Ząb może pęknąć w wyniku upadku, uderzenia czy ugryzienia czegoś twardego. Do takich pęknięć zwykle dochodzi przypadkiem, np. podczas otwierania butelki przy użyciu zębów czy próby przegryzienia twardej landrynki.

Istnieje szereg czynników sprzyjającym pęknięciom zębów. Są to na przykład niektóre wady zgryzu, które powodują nadmierny nacisk na niektóre zęby, co z czasem prowadzi do pęknięć. Ryzyko pęknięcia szkliwa zwiększa także bruksizm, czyli nawykowe zaciskanie oraz zgrzytanie zębami. Takie tarcie uszkadza szkliwo i prowadzi do powstawania rys szkliwnych, które sprawiają, że zęby są podatne na uszkodzenia. Do osłabienia struktury zęba prowadzą też nieleczone ubytki próchnicze. 

Na szkliwo zębów w dużym stopniu wpływa też nasz styl życia. Dieta bogata w wapń, mycie zębów pastami z fluorem, unikanie papierosów, zapobiegają jego osłabieniu. Warto też przyjrzeć się swoim nawykom. Obgryzanie paznokci, otwieranie opakowań przy użyciu zębów, a nawet piercing języka również zwiększają ryzyko pękania zębów.

Objawy pękniętego zęba

Objawy pęknięcia zęba są zróżnicowane i zależą od zakresu uszkodzenia:

Pęknięcie szkliwa

W przypadku niewielkiego uszkodzenia szkliwa, pacjent raczej nie odczuwa bólu czy dyskomfortu. Takie pęknięcia są trudne do samodzielnego zauważenia bez badania stomatologicznego, choć niekiedy widać je w lusterku powiększającym.

Pionowe pęknięcie zęba

Pionowe pęknięcia zęba często powodują ból, szczególnie przy nagryzaniu, opukiwaniu zęba czy próbie wciągnięcia powietrza. Zwiększa się też wrażliwość na zimne i słodkie pokarmy.

Pęknięty korzeń zęba

Jeśli pęknięcie jest na tyle poważne, że sięga aż do korzenia, najczęściej towarzyszy temu silny, pulsujący ból. W przypadku pękniętego korzenia zęba dolegliwości nasilają się również podczas gryzienia, choć dyskomfort może również występować samoistnie.

Co zrobić, jeśli ząb pęknie? 

Niestety, zęby nie mają zdolności regeneracji, więc pęknięty ząb nie zrośnie się sam. Pęknięcie warto jak najszybciej naprawić, aby uniknąć dalszych uszkodzeń. Konieczny będzie więc niezwłoczny kontakt ze stomatologiem. Lekarz oceni rodzaj pęknięcia i jego przyczynę (niezbędne może być badanie rentgenowskie), a także dobierze leczenie, aby przywrócić zębowi jego funkcjonalność oraz estetykę.

Warto być świadomym, że w przypadku bardzo silnego bólu istnieje ryzyko, że doszło do pęknięcia korzenia zęba. Jeśli nie udamy się z tym do stomatologa, w miejscu uszkodzeń zaczną namnażać się bakterie – a to może wywołać groźne dla zdrowia infekcje. W czasie oczekiwania na wizytę należy zrezygnować ze spożywania twardych pokarmów, a podczas gryzienia omijać ząb, który uległ pęknięciu. Należy też zadbać o prawidłową higienę jamy ustnej.

Leczenie pękniętego zęba

Sposób leczenia pękniętego zęba zależy od rodzaju pęknięcia. Dobra wiadomość jest taka, że leczenie nie zawsze jest konieczne. W przypadku niewielkich pęknięć szkliwa wystarczą jedynie regularne kontrole u dentysty. W poważniejszych przypadkach leczenie pękniętego zęba w centrum stomatologicznym DeClinic w Warszawie może obejmować:

Wypełnienie stomatologiczne

Prosta i szybka metoda odbudowy pękniętego zęba. W przypadku zębów przednich w DeClinic stosujemy bonding (czyli nadbudowę zęba światłoutwardzalnym kompozytem wykonanym z żywicy).

Licówki

Są to cienkie, pojedyncze płatki, które przykleja się do przedniej (licowej) powierzchni zębów. Pacjent ma do wyboru licówki akrylowe (stosowane jako zamienniki tymczasowe), kompozytowe oraz ceramiczne. Te ostatnie wyglądem niczym nie różnią się od naturalnych zębów i pozwalają cieszyć się pięknym uśmiechem nawet przez 10-15 lat.

Korony 

Stosowane w przypadku poważniejszych pęknięć zęba. W przeciwieństwie do licówek korony obejmują ząb całkowicie, przywracając mu pełną funkcjonalność, a także chroniąc przed jego całkowitą utratą. Jeśli doszło do uszkodzenia miazgi zębowej, ząb wcześniej należy poddać leczeniu kanałowemu.

Inlay i onlay

To alternatywa dla licówek i koron, stosowana w przypadku odbudowy zęba pękniętego po leczeniu kanałowym. Umieszcza się je na koronie, odtwarzając część żującą zęba.

Inne metody leczenia 

W przypadkach głębokich pęknięć, kiedy doszło już pęknięcia korzenia zęba, konieczne może być zastosowanie bardziej zaawansowanych zabiegów, takich jak radektomia, hemisekcja lub ekstrakcja zęba, a następnie zastąpienie go mostem bądź implantem.

Jak zapobiegać pękaniu zębów?

Najważniejsze są prawidłowa higiena jamy ustnej oraz zmiana złych nawyków. Aby zapobiegać próchnicy (która osłabia szkliwo i zwiększa ryzyko pękania), należy szczotkować zęby pastą z fluorem oraz stosować nici dentystyczne. Warto też zadbać o dietę – spożywać pokarmy bogate w wapń oraz ograniczyć spożywanie cukru, a także cytrusów. Kwasy zwarte ich soku osłabiają szkliwo. Niezbędne są też regularne wizyty u stomatologa, aby ten mógł z wyprzedzeniem zauważyć uszkodzenia szkliwa oraz na bieżąco leczyć ubytki próchnicowe.

Dobrze będzie też popracować nad codziennymi nawykami. Rezygnacja z obgryzania paznokci czy otwierania butelek zębami to dobry krok ku lepszej zmianie. Warto również przebadać swój zgryz pod kątem wad lub bruksizmu. W niektórych przypadkach lekarz może zaproponować leczenie ortodontyczne. Zdecydowanie lepiej zapobiegać pęknięciom zębów, niż je leczyć. 

Pęknięty ząb to nie koniec świata. Choć wydaje się poważnym problemem, to stomatolodzy dysponują licznymi metodami jego leczenia, a przypadki wymagające ekstrakcji zęba nie zdarzają się często. Jeśli podejrzewasz u siebie pęknięty ząb, umów się na wizytę w warszawskim centrum stomatologicznym DeClinic!