Nasze zęby i otaczające je tkanki narażone są na działanie wielu niekorzystnych czynników, w tym najbardziej szkodliwych: bakterii żywiących się resztkami spożywanych pokarmów. Dlatego musimy starannie dbać o jamę ustną, po każdym posiłku dokładnie szczotkując zęby, a także używając nici dentystycznych i płynów do płukania ust.
Nasze zęby i otaczające je tkanki narażone są na działanie wielu niekorzystnych czynników, w tym najbardziej szkodliwych: bakterii żywiących się resztkami spożywanych pokarmów. Dlatego musimy starannie dbać o jamę ustną, po każdym posiłku dokładnie szczotkując zęby, a także używając nici dentystycznych i płynów do płukania ust. Choć takie zabiegi nie mogą nam zagwarantować zdrowego i pięknego uśmiechu, w wielu przypadkach znacząco minimalizują ryzyko wystąpienia i rozwoju mniej lub bardziej groźnych chorób, takich jak chociażby paradontoza.
Paradontoza to przewlekłe zapalenie przyzębia, tj. tkanek otaczających zęby, na które składają się dziąsła, kość wyrostka zębodołowego, ozębna i okostna oraz cement korzeniowy. Wyróżnia się cztery rodzaje tej przypadłości:
Najbardziej powszechny rodzaj paradontozy, czyli paradontoza typowa rozwija się bardzo powoli i w początkowym stadium nie daje właściwie żadnych objawów, dlatego łatwo ją przeoczyć. Dopiero z czasem pojawia się ból, nadwrażliwość i krwawienie z dziąseł – niestety objawy te świadczą już o zaawansowaniu choroby. Na kolejnym etapie paradontoza grozi utratą zębów, ponieważ pogłębione przez nią kieszonki dziąsłowe nie są w stanie zapewnić im niezbędnej stabilizacji i prowadzą do ich rozchwiania, a następnie wypadnięcia. Zaawansowana paradontoza jest też niebezpieczna z tego względu, że odpowiadające za nią bakterie mogą rozprzestrzenić się po całym organizmie i wywołać zagrażające życiu powikłania, na przykład choroby serca, miażdżycę czy zakrzepicę żyły szyjnej.
Jak wspomnieliśmy, typowa paradontoza zębów na początku nie daje żadnych objawów, co znacznie utrudnia jej rozpoznanie, przynajmniej pacjentowi. Stomatolog podczas rutynowej kontroli uzębienia od razu zauważy nadmierną ilość płytki bakteryjnej, wydłużenie koron oraz odsłonięcie szyjek zębowych, i na tej podstawie postawi właściwą diagnozę. Dla pacjenta takie pierwsze, niepozorne z jego punktu widzenia zmiany pozostają zwykle niezauważone. Jego niepokój może wzbudzić dopiero odczuwalny dyskomfort w jamie ustnej związany z pojawieniem się w niej kamienia nazębnego, rozrost i obrzęk dziąseł, dolegliwości bólowe, nadwrażliwość na gorące i zimne potrawy, krwawienie występujące samoistnie lub w czasie mycia zębów oraz przykry zapach z ust. Objawy te bynajmniej nie należą do najprzyjemniejszych, niektóre z nich dają też bardzo nieestetyczny efekt wizualny. Na szczęście da się zapobiec ich wystąpieniu, trzeba tylko często odwiedzać dentystę, by móc jak najwcześniej zdiagnozować problem i jak najszybciej go rozwiązać.
Paradontoza zębów to schorzenie o niejednoznacznej przyczynie. Częściowo powodowane jest przez czynniki genetyczne – osoby, które miały wśród bliskich krewnych, zwłaszcza rodziców, przypadki paradontozy, znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka, dlatego powinny częściej odwiedzać stomatologa. Prawdopodobieństwo wystąpienia paradontozy jest też większe u osób nadużywających papierosów i alkoholu, cierpiących na niedobory witaminy C, przyjmujących leki zmniejszające wydzielanie śliny, chorych na zaburzenia immunologiczne, metaboliczne i hormonalne oraz tych, które nie dbają wystarczająco dobrze o higienę jamy ustnej. Zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe decydują o zwiększonej skłonności do paradontozy, jednak wszystko wskazuje na to, że jej bezpośrednią przyczyną są bakterie beztlenowe zalegające w przestrzeniach międzyzębowych: selenomonas, powstające w wyniku fermentacji cukru, i prevotella, wchodzące w skład naturalnej mikroflory jamy ustnej. Na skutek ich działania na szkliwie zębów osadza się, a następnie twardnieje do postaci kamienia nazębnego, biało-żółty nalot. Na tej podstawie można łatwo samodzielnie zdiagnozować i ocenić stopień zaawansowania problemu: im większy kamień, tym bardziej zaawansowana paradontoza. A czy paradontoza jest zaraźliwa, skoro wywołują ją bakterie? Niestety tak, paradontoza to choroba zakaźna, może się przenosić z człowieka na człowieka w wyniku wymiany śliny.
Istnieje kilka różnych metod leczenia paradontozy – ich dobór zależy od stopnia zaawansowania tej przypadłości. W zdecydowanej większości przypadków stosuje się leczenie zachowawcze polegające na profesjonalnym czyszczeniu zębów za pomocą zabiegów piaskowania i skalingu, w trakcie których usuwa się powierzchniowe przebarwienia oraz naddziąsłowe i poddziąsłowe złogi osadu nazębnego. Leczenie zachowawcze przynosi świetne rezultaty we wczesnej fazie rozwoju paradontozy, nie radzi sobie jednak z jej zaawansowanym stadium, kiedy doszło już do nieodwracalnego uszkodzenia tkanek okołozębowych i będącego jego następstwem rozchwiania zębów. W takiej sytuacji pozostaje zabieg chirurgiczny, tzw. kiretaż, polegający na nacięciu dziąsła w miejscu stanu zapalnego i usunięciu zmienionych chorobowo struktur w celu regeneracji nabłonka i stabilizacji zęba. To dość inwazyjny zabieg, dlatego wykonuje się go w znieczuleniu miejscowym, aby oszczędzić pacjentowi niepotrzebnego cierpienia. O tym, jak leczyć paradontozę w danym przypadku, lekarz decyduje na podstawie przeprowadzonych badań klinicznych.
Wiemy już jak leczyć paradontozę, więc teraz porozmawiajmy o tym, jak jej zapobiegać, by leczenie nie było konieczne. W profilaktyce paradontozy kluczową rolę odgrywa prawidłowa higiena jamy ustnej, czyli skrupulatne szczotkowanie i nitkowanie zębów po każdym posiłku oraz używanie płynów do płukania ust – absolutnie nie należy tego zaniedbywać! Z past i płynów polecamy głównie preparaty o właściwościach bakteriobójczych i łagodzących stany zapalne, zawierające w składzie takie substancje aktywne jak chlorheksydyna, alantoina czy mleczan gliny. Jeśli natomiast chodzi o nici dentystyczne, najlepiej sprawdzą się antybakteryjne i pokryte fluorem. Istotną rolę w profilaktyce paradontozy odgrywa również zrównoważona dieta, dostarczająca organizmowi wszystkich niezbędnych witamin, oraz ograniczanie, a najlepiej całkowite wykluczenie szkodliwych używek. Poza tym oczywiście niezmiernie ważne są też częste wizyty u dentysty i regularne usuwanie kamienia nazębnego. Dzięki temu ustrzeżemy się przed rozwojem nie tylko paradontozy, ale też wielu innych chorób przyzębia.
Niewielka niewidoczna śrubka, a tak wiele zmienia – brak zęba na zawsze przestaje być problemem. Znowu możemy cieszyć się pięknym uśmiechem, a nasze poczucie atrakcyjności wraca. Implanty to rozwiązanie trwałe, a więc ekonomiczne. Dlaczego warto się na nie zdecydować?
Niemal niewidoczne i delikatne, a efektywne i precyzyjne. Nakładki ortodontyczne Invisalign dają wolność oraz komfort na drodze do pięknego uśmiechu. Z jakiego powodu pokochali je celebryci?
Sanacja – wymóg lekarza czy nasza decyzja przed operacją, przeszczepem, chemioterapią czy ciążą?