Paradontoza to powszechnie występująca w społeczeństwie infekcyjna choroba przyzębia. Szacuje się, że cierpi na nią aż 70% Polaków, z czego większość to mężczyźni po 40 roku życia – to właśnie ta grupa społeczna należy do grupy podwyższonego ryzyka, dlatego powinna bacznie przyglądać się swojemu uzębieniu i nie ignorować żadnych niepokojących objawów z jego strony. A na jakie symptomy warto zwracać szczególną uwagę? Na pewno powinna nas zaniepokoić nadwrażliwość na zimne i gorące pokarmy oraz obrzęk i zaczerwienienie dziąseł świadczące o stanie zapalnym. Objawy paradontozy obejmują też krwawienie dziąseł i nieprzyjemny zapach z ust, a na późniejszych etapach jej rozwoju również odsłonięcie szyjek zębowych i wydłużenie koron zębów. W najbardziej zaawansowanym stadium z kolei może dochodzić do przemieszczania się zębów, ich rozchwiania i wypadania. Dlatego warto wiedzieć, jak zapobiegać paradontozie, a jeśli nie uda się jej zapobiec – jak ją leczyć.
Paradontoza miewa różne przyczyny. Niektóre z nich, takie jak czynniki genetyczne czy wrodzone wady anatomiczne tkanek jamy ustnej, są od nas niezależne, ale nawet jeśli jesteśmy obarczeni predyspozycjami sprzyjającymi występowaniu infekcji przyzębia, możemy, a nawet powinniśmy, starać się im przeciwdziałać. Profilaktyka jest w takim przypadku szczególnie ważna. Zadbajmy więc o swoje zęby, kładąc nacisk na trzy kluczowe czynniki odgrywające największą rolę w zapobieganiu paradontozie, tj. prawidłową higienę jamy ustnej, zbilansowaną dietę i regularny skaling.
Podstawę prawidłowej higieny jamy ustnej stanowi odpowiednia szczoteczka i pasta do zębów. Osoby ze skłonnością do paradontozy, u których szybciej niż u innych odkłada się płytka bakteryjna, powinny używać szczoteczki o miękkim włosiu, najlepiej sonicznej, a także pasty zawierającej antyseptyczne substancje aktywne. Należy czyścić nimi zęby trzy razy dziennie, po każdym posiłku, przez około 3 minuty. Warto też pamiętać o nitkowaniu zębów nicią dentystyczną z chlorheksydyną i stosowaniu antybakteryjnych płynów do płukania jamy ustnej. Taka higiena może skutecznie pomóc uchronić tkanki okołozębowe przed selenomonas, prevotella intermedia i innymi bakteriami atakującymi ich struktury. Mimo wszystko nie zapominajmy o regularnych wizytach u dentysty – odwiedzajmy go przynajmniej raz do roku. Stała kontrola stomatologiczna pozwala szybko wychwycić pierwsze objawy paradontozy i skraca czas leczenia. Stomatolog na pewno podpowie też, jak zapobiegać paradontozie bardziej skutecznie, jeśli dotychczasowa profilaktyka okazała się niewystarczająca.
Właściwie skomponowany jadłospis, bogaty w witaminy i minerały, ma ogromne znaczenie dla naszej ogólnoustrojowej odporności, a w konsekwencji – również dla stanu naszego uzębienia. Powinniśmy więc dbać o to, by dostarczać swojemu organizmowi jak najwięcej składników odżywczych. W profilaktyce paradontozy szczególnie ważna jest witamina C, przeciwutleniacz biorący udział w syntezie kolagenu, oraz takie minerały jak wapń, podstawowy budulec zębów, i miedź, element enzymów odpowiadających za prawidłowe usieciowienie kolagenu. Jeśli nie możemy dostarczyć ich swojemu organizmowi wraz z posiłkiem, powinniśmy pomyśleć o suplementacji. Jednocześnie zrezygnujmy z niezdrowych używek, zwłaszcza papierosów. Badania wykazały, że palacze nie tylko są bardziej podatni na paradontozę, ale też słabiej reagują na leczenie.
Skaling to zabieg przeprowadzany przez wykwalifikowanego higienistę, którego celem jest usunięcie złogów kamienia nazębnego powstałych na skutek nagromadzenia się osadów bakteryjnych. Nawet jeśli starannie czyścimy zęby, z czasem na ich powierzchni i tak odkładają się takie osady, dlatego należy wykonywać skaling przynajmniej raz na pół roku. Od czasu do czasu warto dodatkowo uzupełnić go o piaskowanie (usuwanie płytki nazębnej strumieniem piasku dentystycznego) i fluoryzację (pokrycie powierzchni zębów preparatem z fluroem wzmacniającym szkliwo). Taki kompleksowy zabieg higienizacji pozwoli dokładnie wyczyścić zęby nawet w najtrudniej dostępnych miejscach i zredukować do minimum ryzyko rozwoju paradontozy.
Chorobom przyzębia lepiej zapobiegać niż je leczyć, ale nie zawsze udaje się przed nimi uchronić. Jeśli profilaktyka zawiodła, spróbujmy wdrożyć leczenie domowe paradontozy, czyli kuracje ziołowe polegające na płukaniu jamy ustnej naparami z kory dębu, rumianku i innych ziół o właściwościach bakteriobójczych, pomocnych w redukowaniu stanów zapalnych dziąseł. Oczywiście leczenie domowe paradontozy powinno być stosowane jedynie jako terapia wspomagającą profesjonalne leczenie periodontologiczne obejmujące antybiotykoterapię i zabiegi chirurgiczne.